In tijden van onzekerheid en het onbekende, gaat men op zoek naar verrijking, verbinding, of simpelweg vermaak. Hier kan de kunst- en cultuursector uitkomst bieden. Echter wordt ook deze sector hard geraakt door de maatregelen rondom Covid-19. Er wordt een groot beroep gedaan op de creativiteit en het ondernemerschap van cultuuraanbieders bij het vormgeven van ‘het nieuwe normaal’. Mienke Pouw, Cultuurcoördinator, sprak met Roos van der Meijden, Tim Lafeber, Belinda van Trier en Agnes Melis. Welke invloed hebben de maatregelen rondom Covid-19 op hen?
Roos van der Meijden
Roos maakt in het dagelijks leven realistische schilderijen van stadsgezichten en interieurs. Met olieverf en acrylverf borduurt ze voort op principes van de oude schilderkunst, die ze combineer met haar eigen inzichten en kleuren.
Daarnaast geeft Roos schilderlessen en workshops, waarbij ze figuratieve schilders helpt hun vaardigheden te vergroten. DIY-schilderen, kleurleer of perspectief: bij Roos ben je aan het juiste adres.
Hoi Roos, wat voor invloed hebben de maatregelen rondom Covid-19 op jou?
“Mijn werk kwam door de maatregelen rondom Covid-19 bijna helemaal stil te liggen. Mijn schilderlessen konden niet meer doorgaan, exposities en beurzen werden afgelast en veel galeries gingen tijdelijk dicht. Sinds mei ben ik toch weer een aantal een op een lessen gaan geven. Cursisten werken dan voornamelijk thuis aan hun schilderij en in het half uurtje privéles dat ik geef, bespreken we de voortgang en geef ik tips om thuis verder te werken. Niet zo leuk als op de normale manier les geven, maar het is fijn om de cursisten weer op weg te helpen. Want juist nu ze veel thuis zijn, zijn velen extra fanatiek aan het schilderen!”
Goed idee! Net als je initiatief; de Nederlandse Cultuur Bingo. Hoe is dit idee ontstaan?
“Omdat de hele culturele branche het moeilijk heeft, bedacht ik de Nederlandse Cultuur Bingo. Er wordt veel naar de overheid gewezen omdat die alle problemen op zou moeten lossen. Ik denk dat juist de cultuurgebruiker hierin een grotere rol kan spelen. De laatste maanden hebben we massaal thuis genoten van muziek, films, boeken enzovoorts. Maar misten we onze bioscoopbezoekjes, concerten, festivals en muzieklessen. Als we straks weer willen genieten van onze (lokale) cultuuraanbieders, dan moeten we daar zelf wat voor doen. En vaak kost het bijna niets. Het levert je vooral heel veel moois op.”
Langzaam maar zeker versoepelen de maatregelen. Hoe gaat jouw ‘nieuwe normaal’ eruit zien?
“Het nieuwe normaal zal voor mij betekenen dat ik waarschijnlijk mijn lessen anders moet gaan indelen. Minder cursisten in een grotere ruimte. Ik heb al een aanwijsstokje om van een afstandje toch details aan te kunnen wijzen. Exposities en beurzen zullen anders gaan verlopen. Mensen moeten hun bezoek van te voren reserveren. Misschien dat online verkopen van kunst nu belangrijker gaat worden. Al merk ik dat mensen een schilderij toch liever in het echt zien dan dat ze het moeten beoordelen van een foto.”
Belinda van Trier
Belinda is al 26 jaar eigenaar van Balletstudio Bellinda. Met een team van 6 ervaren en gediplomeerde docenten verzorgt ze ballet- en danslessen voor alle leeftijden. Klassiek ballet, spitzenles en moderne dans, maar ook urban dansvormen zoals streetdance en hiphop zijn in het lesaanbod opgenomen. Plezier, passie en kwaliteit staan altijd voorop.
Ha Belinda, welke impact hebben de maatregelen rondom Covid-19 op jou?
“De eerste twee weken van de lockdown was ik met stomheid geslagen, maar tegelijkertijd ging ik met mijn team op zoek naar oplossingen. Het triggerde ons om out of the box te denken. Fysieke lessen waren niet mogelijk, maar we wilden onze leerlingen natuurlijk wel graag door laten dansen. Bewegen is belangrijk in tijden van spanning. De meeste docenten gingen online les geven. Het was zo mooi om weer contact te hebben met de leerlingen, die heel blij waren de juf weer te zien.We waren verrast door alle thuis-creativiteit en leuke interpretaties van de opdrachten!”
Wat goed om te horen! Wat was de volgende stap?
“Met medewerking van de gemeente Pijnacker Nootdorp, IJsclub Nootdorp, RKDEO én op basis van onze roosters en veiligheidsprotocollen konden we met de buitenlessen van start. Buiten lesgeven is niet ideaal, maar het feit dat we onze leerlingen weer konden laten dansen en weer in de ogen konden kijken was fantastisch. We hebben echter te maken met een harde stroeve ondergrond, dus onze lessen werden zorgvuldig aangepast en vereenvoudigt om dit alles te voorkomen.Wat een plezier en enthousiasme mochten wij ontvangen!”
Inmiddels heeft de overheid aangekondigd dat dansscholen mogelijk vanaf 1 juli weer open mogen. Goed nieuws!
“Als we weer mogen starten op 1 juli – dat horen we pas definitief 1 week vooraf – zullen we dat volgens de regels van de overheid en RIVM moeten doen. Dus op 1,5 meter lesgeven is nu het ‘nieuwe’ normaal. Dit voelt heel onnatuurlijk omdat wij juist heel fysiek bezig zijn. Je leerlingen een knuffel geven, een dansbeweging toelichten of corrigeren mag niet meer. In onze danszaal in CulturA & Zo mogen we 10 leerlingen per groep toelaten. Het betekent dat we de groepen opnieuw moeten indelen. In mijn ogen is het ‘nieuwe normaal’ natuurlijk niet normaal en ik spreek de hoop uit dat we straks weer ‘normaal’ kunnen leven met elkaar, zonder angst in de ogen, elkaar mogen begroeten en aanraken!”
Agnes Melis
Agnes is penningmeester bij Muziekschool Pijnacker, maar bij gebrek aan een voorzitter gedraagt zij zich tijdelijk ook als dusdanig.De muziekschool doet ‘dorps’ aan en daar is Agnes trots op. Korte lijnen, geen bureaucratie, heel flexibel en er wordt goed samengewerkt. De conservatorium gediplomeerde docenten zorgen ervoor dat muziekmaken een feest is.
Hallo Agnes, hoe gaat het met Muziekschool Pijnacker?
“We hebben onze flexibiliteit en samenwerking het afgelopen jaar hard nodig gehad! Eerst kwamen we op stel en sprong zonder huisvesting te zitten. Gelukkig hebben we door ons netwerk en veel betrokken mensen, snel een geweldige nieuwe locatie gevonden. En dat was nog maar het tijdperk ‘voor Corona’!”
Hoe hebben de maatregelen rondom Covid-19 invloed op jullie gehad?
Toen de maatregelen rondom het virus bekend werden, is de hele muziekschool al vrij snel online gegaan. Geen van de docenten had dat ooit eerder gedaan, maar allemaal kregen ze het voor elkaar. Iedereen heeft thuis een soort studio gerealiseerd en we zijn allemaal blijven zoeken naar het beste videoprogramma om de lessen zo goed mogelijk te laten klinken. Maar ook een hulde aan alle ouders, die het aan de andere kant van de lijn voor hun kinderen voor elkaar hebben gekregen!”
Wat een aanpassingsvermogen! Lukt dit ook een beetje nu de maatregelen weer langzaam versoepelen?
Gelukkig mogen we weer langzaam van start. We hebben een desinfectiezuil en een protocol gemaakt met allerlei maatregelen voor de veiligheid van de leerlingen en docenten. Het is heel leuk om de blijdschap van de leerlingen en docenten te zien, nu ze echt weer ‘samen’ les hebben. En wat ook leuk is? Door dit soort situaties poppen er ook weer nieuwe initiatieven op! Samen met een ouder ben ik bezig om te kijken of we ook in Delfgauw AMV-lessen kunnen gaan verzorgen, na de zomervakantie. Kijk, daar doe je het voor!”
Tim Lafeber
Tim is regisseur en productiecoördinator bij ’t Speeltoneel; een van de grootste toneelverenigingen van het land. Onder leiding van de coördinatoren verzorgen de spelers vier keer per jaar een volledige productie.De voorstellingen van ’t Speeltoneel staan bekend om hun kwaliteit en humor. Door de verschillende visies van regisseurs en de creativiteit van de spelers is elk stuk weer anders.
Hi Tim, hoe gaan jullie bij ’t Speeltoneel om met de maatregelen rondom Covid-19?
“Begin april en juni zouden er premières zijn van onze jongste productiegroepen. Al gauw werd duidelijk dat dit niet ging lukken. Voor deze groepen is nog steeds geen nieuwe première vastgelegd en de repetities voor het jubileumstuk Een Midzomernachtsdroom (William Shakespeare) liggen ook stil. Maar dit betekent niet dat de vereniging in winterslaap is gegaan. Samen met mijn regiepartner heb ik een videoreeks gemaakt: ’t Speeltoneel Speelt Thuis, met toneeloefeningen, thuiswerkopdrachten en achtergrondinformatie over Een Midzomernachtsdroom. Een verbod op samenkomsten is vanzelfsprekend een pijnlijke maatregel als je organisatie een vereniging is. Nu buitensporten weer is toegestaan, kunnen we weer écht verenigen, weliswaar in klein en veilig verband en volledig anderhalvemeter-proof.”
Dat lijkt me met die beperkende maatregelen best lastig!
Dat mijn nieuwe functie evengoed “coronacoördinator” als titel kan dragen, had ik vooraf nooit kunnen bevroeden. Toch wil ik niets liever voor de vereniging doen dan het coördineren van deze nieuwe en onvoorspelbare fase. Ik kan wel grappen over mijn functieomschrijving, maar er staat een volledig nieuw en strijdvaardig bestuur klaar en ik voel mij gesterkt door de initiatieven van de regisseurs. Het doek leek even gevallen, maar iedereen zet zich in om uit de coulissen te treden. Zodra wij weer volledig mogen spelen, is het eerste applaus voor onze vrijwilligers.”
Goed om te horen dat jullie zo ondernemend zijn! Hebben jullie ook al ideeën over de tijd na Covid-19?
“De buitenrepetities zijn een eerste stap. De voorbereidingen voor de voorstellingen staan op een laag vuurtje, dat zijn stappen voor na de zomervakantie. Nu draait alles om het samen zijn, het samen maken én voornamelijk het opnieuw ervaren van het plezier dat men uit de vereniging haalt. Het teruggeven van het spelplezier is niet zozeer een stap in het “nieuwe normaal”; het is het meest normale en belangrijke om in deze tijd te doen voor je leden.In de tijd waar iedereen zoekt naar “het nieuwe normaal”, gaan wij onszelf opnieuw uitvinden, zoals de Speeltonelers van 35 jaar geleden ook deden toen zij een oude toneelvereniging nieuw leven inbliezen. Dit plan gaat niet alleen over hetgeen je straks op het podium van ons ziet, maar vooral over wie wij zijn achter de schermen: een plek voor jong en oud om in jezelf te investeren.”